Istnieją różne rodzaje struktur organizacyjnych, ale czym właściwie jest struktura organizacyjna?
Strukturę organizacyjną można zdefiniować jako oficjalnie skodyfikowany hierarchiczny układ relacji między stanowiskami pracy w jednostkach organizacyjnych oraz relacji między jednostkami w organizacji. Obejmuje ona relacje nadrzędności i podrzędności oraz odnosi się do wzajemnych uprawnień (kompetencji), relacji i obowiązków.
W praktyce możemy spotkać się z różnymi strukturami organizacyjnymi, ale wszystkie one opierają się na czterech głównych typach. Jest to liniowa struktura organizacyjna, funkcjonalna struktura organizacyjna, liniowa struktura organizacyjna i macierzowa struktura organizacyjna. Przyjrzyjmy się teraz bliżej każdemu z głównych typów struktur organizacyjnych i przeanalizujmy ich zalety i wady.
Liniowa struktura organizacyjna
Najstarszy typ korporacyjnej struktury organizacyjnej, oparty na konsekwentnym stosowaniu zasady jednego odpowiedzialnego menedżera.
Korzyści:
Prostota relacji organizacyjnych
Jasność uprawnień i odpowiedzialności
Krótkie łańcuchy linków informacyjnych
Wady:
Potrzeba uniwersalnej wiedzy menedżerów, która jest bardzo trudna do osiągnięcia w praktyce
Nieodpowiednie dla większych i bardziej złożonych firm
Funkcjonalna struktura organizacyjna
Podstawą tej struktury jest układ, w którym pracownik ma różnych przełożonych dla różnych obszarów organizacji.
Korzyści:
Specjalizacja kierowników funkcjonalnych
Wysoka wiedza specjalistyczna
Wady:
Wysoka częstotliwość i złożoność powiązań między pracownikami i działami
Naruszenie zasady jednego lidera
Współzawodnictwo
Brak centrów koordynacyjnych
Problem z koordynacją - pracownik może otrzymywać sprzeczne instrukcje od różnych podwładnych.
Struktura organizacyjna personelu liniowego
Ten typ struktury organizacyjnej jest obecnie najbardziej rozpowszechniony. Struktura ta jest połączeniem struktury liniowej i funkcjonalnej i składa się z dwóch elementów:
Składnik liniowy:
Składa się z działów liniowych zorganizowanych zgodnie z zasadą jednego odpowiedzialnego menedżera.
Akta personelu:
Powstał jako odpowiedź na rosnącą złożoność zarządzania w organizacji. Tak zwane sztaby składają się z ekspertów specjalizujących się w różnych obszarach zarządzania. Zadaniem sztabów jest wykonywanie czynności, które zapewniają i wspierają działania zarządcze menedżera liniowego.
Korzyści:
Wsparcie dla pracy zespołowej
Ścisła współpraca między menedżerami i specjalistami
Dywersyfikacja odpowiedzialności
Wady:
Nieelastyczność i niska zdolność adaptacji
Rosnąca złożoność zarządzania
Presja na zwiększenie liczby specjalistów
Potrzeba ponadprzeciętnej wiedzy kierowników liniowych
Macierzowa struktura organizacyjna
Powstaje, gdy struktura personelu liniowego jest uzupełniana przez inną, komplementarną strukturę zorientowaną na rozwiązanie konkretnego projektu. W tego typu strukturze organizacyjnej tworzone są 2 rodzaje usług:
Specjalistyczne jednostki funkcjonalne:
Na przykład badania, produkcja, zakupy, marketing
Działy zorientowane na cel:
Projekty badawczo-rozwojowe, programy produkcyjne
W przypadku macierzowej struktury organizacyjnej, członkowie zespołu podlegają zarówno liderowi projektu, jak i kierownikowi konkretnego projektu.
Korzyści:
Umiejętność operacyjnego budowania zespołów projektowych
Praca zespołowa między działami
Wysoka elastyczność odpowiednia do jazdy krótkoterminowej
Wady:
Relacje podwójnego podporządkowania, w których nie jest jasne, który przełożony jestważniejszyStruktura organizacyjnaw praktyce HR
Struktura organizacyjna w praktyce HR
Struktura organizacyjna jest zazwyczaj ujęta i oficjalnie skodyfikowana w dyrektywach firmy i opisach stanowisk. Menedżerowie ds. zasobów ludzkich muszą znać strukturę organizacyjną i na bieżąco ją aktualizować. Struktura organizacyjna jest dla nich ważna w celu ustalenia relacji władzy, podporządkowania, uprawnień i odpowiedzialności osób lub stanowisk, na których pracują ludzie. Jest to bardzo ważne dla zarządzania ludźmi, podejmowania decyzji i zatwierdzania.
Tradycyjny sposób, w jaki menedżerowie HR rejestrują strukturę organizacyjną, polega na tworzeniu specjalnych wykresów w programach takich jak Microsoft Word lub PowePoint. Wykresy te są jednak statyczne, a ich utrzymanie kosztuje działy HR wiele czasu.
Istnieją jednak rozwiązania programowe, które mogą tworzyć strukturę organizacyjną w formie graficznej automatycznie i bez interwencji menedżera HR. Jeśli tworzenie i aktualizowanie struktury organizacyjnej zajmuje zbyt dużo czasu, wypróbuj oprogramowanie Pinya HR, które może stworzyć strukturę organizacyjną za pomocą jednego kliknięcia.
Więcej informacji na temat rozwoju struktury organizacyjnej można znaleźć tutaj.
Jeśli chcesz wypróbować kompletne oprogramowanie Pinya HR, mamy dla Ciebie demo. Poproś o dołączenie do demo, to nic nie kosztuje i nie zobowiązuje, i wypróbuj automatyzację procesów HR, w tym tworzenie struktury organizacyjnej.